زورگیری و خفت‌گیری از جمله جرایمی هستند که در سال‌های اخیر در ایران به دلیل شرایط اقتصادی افزایش یافته است. برای پاسخ به این سوال که چگونه خفت نشویم در این مقاله به ارائه راهکارهای جامع و کاربردی برای جلوگیری می پردازیم. در ضمن، در این مقاله نکاتی مطرح شده برای جلوگیری از خفت‌گیری و سرقت در محیط‌های مختلف (خیابانهای شلوغ و خلوت، کوچه‌ها و جاده‌های بین‌شهری) که حتما برای شما مفید خواهد بود.
برای نگارش این مقاله از نظرات کارشناسان، توصیه‌های پلیس و حتی اعترافات سارقان در ایران بهره گرفته شده است. همچنین، رفتارشناسی سارقان هم کاملا مورد بررسی قرار گرفته تا درسی باشد برای پیشگیری از تبدیل شدن مخاطبان عزیزمان به قربانی. پس برای اینکه دریابید چگونه خفت نشویم این مقاله را تا پایان مطالعه کنید و راهنمایی های آن را به کار ببندید.
رفتارشناسی سارقان: چرا و چگونه سرقت میکنند؟
برای پیشگیری از سرقت، ابتدا باید ذهن سارق را بشناسیم. باید بدانیم که آنها حین اقدام برای خفت گیری موتور سیکلت یا خودرو دست به کدام فعالیتها میزنند. بر اساس مصاحبه‌های انجام‌شده با سارقان و زورگیرهای دستگیرشده توسط پلیس آگاهی، اکثر آنها از الگوهای مشخصی پیروی میکنند:
انتخاب طعمه بر اساس سهولت و غفلت
سارقان معمولاً افرادی را هدف قرار می‌دهند که حواس‌پرت به نظر می‌رسند، مثل کسانی که در خیابان مشغول صحبت با تلفن همراه هستند یا وسایل گران‌قیمت خود را در معرض دید قرار می‌دهند. یکی از سارقان در مصاحبه‌ای گفته بود:
“ما دنبال کسی می‌گردیم که انگار حواسش به دور و برش نیست. اگه یکی موبایلش رو دستش باشه و سرش پایین باشه، کارمون رو راحت کرده.”
زمان بندی و مکان یابی
سارقان اغلب در ساعات ابتدایی شب یا هنگام غروب که نور کم است و رفت‌وآمد کاهش می‌یابد، فعالیت میکنند. برای رسیدن به پاسخ این سوال که چگونه خفت نشویم لازم است بدانید که کوچه‌های خلوت، خیابانهای کم‌نور و نقاط کور شهری از مکان‌های مورد علاقه آنها هستند. سردار علی ولی‌پور گودرزی، رئیس پلیس آگاهی تهران، در مصاحبه‌ای اعلام کرده است:
“عمده فعالیت سارقان در مواقع تاریکی هوا رخ می‌دهد.”
استفاده از سرعت و غافلگیری
قاپ‌زن‌ها و زورگیرها از موتورسیکلت یا دویدن سریع برای فرار استفاده میکنند. طبق آمار نیروی انتظامی، بیش از ۹۰ درصد قاپ‌زنی‌ها به سرقت موبایل مربوط است و موتورسیکلت ابزار اصلی این نوع سرقت‌هاست.
انگیزه‌های اقتصادی و اعتیاد
بسیاری از سارقان، به‌ویژه سارقان تازه‌کار یا “سرقت‌اولی‌ها”، به دلیل نیاز مالی یا تأمین هزینه مواد مخدر دست به سرقت میزنند. این موضوع توسط کارشناسان جرم‌شناسی نیز تأیید شده است.
با درک این رفتارها، می‌توانیم با هوشیاری و رعایت نکات امنیتی، شانس قربانی شدن را به حداقل برسانیم و یاد بگیریم که چگونه خفت نشویم و اتفاق بدی رخ ندهد.
در خیابانهای شلوغ چگونه خفت نشویم ؟
برخلاف نظر اکثریت که تصور میکنند خیابانهای شلوغ امن هستند، اما ازدحام جمعیت فرصتی عالی برای جیب‌برها و قاپ‌زن‌ها فراهم می‌کند. در اینجا چند راهکار ارائه می‌شود که چگونه خفت نشویم:
مراقبت از وسایل شخصی: کیف یا موبایل را در دست یا سمتی که رو به خیابان است نگه ندارید. آنها را در جیب داخلی لباس یا کیف ضدسرقت قرار دهید. یک جیب‌بر حرفه‌ای اعتراف کرده بود:
” تو شلوغی مترو یا بازار، اگه کیف طرف جلوی چشم باشه، با یه هل دادن ساده کار تمومه.”
هوشیاری در ازدحام: در مکان‌های شلوغ مثل بازار، مترو یا اتوبوس، دست خود را روی جیب یا کیف‌تان نگه دارید و به افراد نزدیک خود دقت کنید. سردار لطفی، رئیس پلیس آگاهی تهران، توصیه می‌کند: “مردم موقع استفاده از موبایل دقت کنند، چون سارقان به برندهای گران‌قیمت گرایش دارند.”
اجتناب از نمایش اموال گران‌قیمت: ساعت، جواهرات یا گوشی‌های گران‌قیمت را در معرض دید قرار ندهید. این کار جرقه سرقت را در ذهن سارق می‌زند.
استفاده از مسیرهای پرنور: حتی در خیابان شلوغ، سعی کنید از مسیرهایی عبور کنید که نور کافی دارند و دوربین‌های مداربسته در آنها نصب شده است. برای مثال، کسانی که درگیر خفت گیری رانندگان اسنپ شده اند و به خاطر شغلی که دارند دارایی شان را ازدست داده اند، حتما باید این نکته را مدنظر قرار دهند.
بیشتر بدانید: مقاله خطرناک‌ترین محلات تهران
در کوچه‌ها و خیابانهای خلوت چگونه خفت نشویم ؟
کوچه‌های خلوت و خیابانهای کم‌رفت‌وآمد از نقاط مورد علاقه سارقان و خفت‌گیرها هستند. اگر از این مسیرها عبور میکنید، در عین حال که باید دفاع از خود در برابر زورگیر را بیاموزید، اما قبل از آن باید اصول مرتبط با سوال چگونه خفت نشویم را یاد بگیرید. بنابراین، نکات زیر را رعایت کنید:
پرهیز از پیاده‌روی در شب: اگر مجبور به عبور از کوچه خلوت هستید، شب‌هنگام این کار را نکنید. سارقان در تاریکی احساس امنیت بیشتری میکنند.
همدلی با محیط: هنگام پیاده‌روی، به اطراف خود نگاه کنید و از هدفون یا مشغول شدن به موبایل پرهیز کنید. یک سارق در اعترافاتش گفته بود:
“کسایی که هدفون دارن، اصلاً نمی‌فهمن ما کی نزدیکشون می‌شیم.”
تغییر مسیر در صورت تعقیب: اگر احساس کردید کسی شما را تعقیب می‌کند (مثلاً موتورسواری که آهسته پشت سرتان حرکت می‌کند)، مسیر خود را به سمت خیابان شلوغ تغییر دهید یا وارد مغازه‌ای شوید و کمک بخواهید.
. حفظ فاصله با غریبه‌ها: اگر فردی ناشناس در کوچه به شما نزدیک شد و سؤالی پرسید، فاصله خود را حفظ کنید و با احتیاط پاسخ دهید. خفت‌گیرها گاهی با بهانه پرسیدن آدرس یا ساعت طعمه را غافلگیر میکنند.
در جاده‌های بین‌شهری چگونه خفت نشویم ؟
جاده‌های بین‌شهری به دلیل خلوت بودن و دوری از نظارت پلیس، محل مناسبی برای سرقت و زورگیری هستند. پس برای اینکه بدانید در این اماکن چگونه خفت نشویم توصیه‌های زیر را جدی بگیرید:
توقف در مکان‌های امن: در جاده فقط در پمپ‌بنزین‌ها، رستوران‌های بین‌راهی یا پاسگاه‌های پلیس توقف کنید. از توقف در نقاط کور و تاریک خودداری کنید.
قفل کردن درها: همیشه درهای خودرو را قفل کنید، حتی اگر برای لحظه‌ای پیاده می‌شوید. سارقان از سرعت عمل بالایی برخوردارند.
مراقبت از شگردهای سارقان: گاهی سارقان با ترفندهایی مثل پنچر کردن لاستیک یا درخواست کمک شما را متوقف میکنند. در این مواقع، ابتدا از داخل خودرو وضعیت را بررسی کنید و در صورت مشکوک بودن، با ۱۱۰ تماس بگیرید.
همراه داشتن تجهیزات دفاعی: یک اسپری فلفل یا ابزار قانونی دفاع شخصی (در چارچوب قوانین ایران) می‌تواند در مواقع اضطراری به شما کمک کند.
ثبت مشخصات خودروهای مشکوک: اگر خودرویی در جاده به‌طور مداوم شما را تعقیب کرد، شماره پلاک و مشخصات آن را یادداشت کنید و به پلیس اطلاع دهید.
بیشتر بدانید: مقاله دفاع از خود در برابر زورگیر : راهکارهای کاربردی و حقوقی
توصیه‌های عمومی پلیس و کارشناسان نیروی انتظامی و کارشناسان امنیتی
پلیس و کارشناسان امنیتی در پاسخ به این سوال که بسیاری از مردم میپرسند: چگونه خفت نشویم پاسخ های زیر را مطرح کرده اند:
تماس فوری با ۱۱۰: در صورت مشاهده رفتار مشکوک یا وقوع سرقت، بلافاصله با پلیس تماس بگیرید. تأخیر در گزارش، شانس دستگیری سارق را کم می‌کند.
استفاده از تکنولوژی: نصب ردیاب روی وسایل نقلیه یا استفاده از کیف‌های مجهز به قفل هوشمند می‌تواند امنیت شما را افزایش دهد.
آموزش خوددفاعی: شرکت در کلاس‌های دفاع شخصی به شما کمک می‌کند در مواجهه با خفت‌گیرها چگونه خفت نشویم .
همکاری با همسایگان: در محل زندگی خود با همسایه‌ها هماهنگ شوید تا در صورت مشاهده افراد مشکوک، یکدیگر را مطلع کنید.
تماشا کنید: ویدیوی سرقت بزرگ طلا از بازار ایران
در زمان خفت گیری چه کنیم؟
اگر به هر دلیلی با سارق یا خفت‌گیر روبه‌رو شدید، این اقدامات را انجام دهید:
حفظ خونسردی: آرامش خود را حفظ کنید و از درگیری مستقیم پرهیز کنید، مگر اینکه جان‌تان در خطر باشد.
دادن وسایل به‌جای مقاومت: اگر سارق مسلح است یا تعدادشان زیاد است، مقاومت نکنید. جان شما ارزشمندتر از اموال است.
به خاطر سپردن مشخصات: به چهره، لباس، قد و مشخصات ظاهری سارق دقت کنید تا بعداً به پلیس گزارش دهید.
فریاد زدن و جلب توجه: در صورت امکان فریاد بزنید یا با ایجاد سر و صدا توجه دیگران را جلب کنید. سارقان از شلوغی و دیده شدن فراری‌اند.
بیشتر بدانید: مقاله راهنمای محافظت از خود در برابر زورگیری
تماشا کنید: ویدیوی اصول سرقت از خانه توسط سارقین ایرانی
در محلات خطرناک تهران چگونه خفت نشویم؟
در هر شهری، شناخت محلاتی که احتمال وقوع جرایمی مانند خفت‌گیری در آنها بیشتر است، برای افزایش ایمنی شخصی ضروری است. چگونه خفت نشویم؟ با آگاهی از مناطق پرخطر و رعایت نکات ایمنی می‌توانیم از خود محافظت کنیم. در این بخش، به‌عنوان نمونه، به بررسی محلات تهران می‌پردازیم که گزارش‌های بیشتری از خفت‌گیری در آنها ثبت شده است.
بر اساس گزارش‌های پلیس و رسانه‌ها، برخی مناطق تهران به دلیل ویژگی‌های جغرافیایی، تراکم جمعیتی یا کمبود نور و نظارت، بیشتر در معرض خفت‌گیری هستند. مناطق جنوبی و حاشیه‌ای مانند فلاح، نازی‌آباد و یاخچی‌آباد به دلیل بافت متراکم و گاه کمبود روشنایی در معابر، از جمله محلاتی هستند که گزارش‌هایی از خفت‌گیری در آنها دیده شده است. چگونه خفت نشویم؟ در این مناطق، بهتر است از مسیرهای اصلی و پرنور استفاده کنید و از تردد در کوچه‌های خلوت بپرهیزید.
مناطق شمالی مانند نیایش و شمیرانات نیز به دلیل وجود اموال باارزش نزد ساکنان، گاه هدف سارقان قرار می‌گیرند. برای مثال، سرقت از بازیگر وحید آقاپور در اتوبان نیایش نشان‌دهنده هدف‌گذاری سارقان در این مناطق است. چگونه خفت نشویم؟ در چنین محلاتی، از به نمایش گذاشتن اشیای گران‌قیمت مانند جواهرات یا گوشی‌های لوکس خودداری کنید.
محله‌هایی مانند ملارد و شهر پرند نیز به دلیل گسترش سریع شهری و کمبود زیرساخت‌های امنیتی، گاه شاهد خفت‌گیری بوده‌اند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که در این مناطق، خفت‌گیری اغلب با استفاده از موتورسیکلت و در ساعات شب انجام می‌شود. چگونه خفت نشویم؟ هنگام تردد در شب، همراه داشتن یک نفر دیگر و استفاده از وسایل نقلیه عمومی یا تاکسی‌های معتبر می‌تواند خطر را کاهش دهد.
علاوه بر این، برخی مناطق شرقی مانند تهرانپارس و نبرد به دلیل وجود خیابانهای خلوت و پارک‌های کم‌نور، بستر مناسبی برای خفت‌گیری فراهم کرده‌اند. پلیس توصیه می‌کند که شهروندان در این مناطق از مسیرهای شلوغ استفاده کنند و در صورت امکان، اموال باارزش را در معرض دید قرار ندهند. آگاهی از محیط اطراف و پرهیز از استفاده از گوشی در خیابانهای خلوت، کلیدی است.
در مجموع، خفت‌گیری در تهران به عوامل متعددی مانند شرایط اقتصادی، نبود نظارت کافی و ویژگی‌های محلی بستگی دارد. چگونه خفت نشویم؟ با شناخت این مناطق و رعایت نکات ایمنی مانند تردد در مسیرهای پرنور، همراهی با دیگران و مخفی نگه داشتن اموال باارزش، می‌توانیم خطر خفت‌گیری را به حداقل برسانیم.
جدیدترین موارد خفت‌گیری در ایران و تحلیل اشتباهات قربانیان
یکی از موارد برجسته، خفت‌گیری از یک خانم سالمند در اردبیل در سال ۱۴۰۳ بود. دو سارق موتورسوار در روز روشن گردنبند وی را ربودند. نحوه انجام این سرقت نشان‌دهنده سرعت عمل سارقان و استفاده از موتور برای فرار بود. اشتباه قربانی، تردد به‌تنهایی در خیابانی خلوت و نمایش آشکار جواهرات بود. چگونه خفت نشویم؟ پلیس توصیه می‌کند که جواهرات گران‌قیمت را در معرض دید قرار ندهیم و در صورت امکان، در ساعات شلوغ تردد کنیم.
مورد دیگر، خفت‌گیری در ملارد در سال ۱۴۰۳ بود که با سلاح سرد انجام شد. سارقان با تهدید چاقو از یک شهروند سرقت کردند و قربانی به دلیل مقاومت، مجروح شد. در مصاحبه با پلیس، سرهنگ گودرزی اظهار داشت که مقاومت در برابر سارقان مسلح خطرناک است و بهتر است قربانیان اموال را تحویل دهند. اشتباه قربانی، تلاش برای مقابله بدون ارزیابی خطر بود. چگونه خفت نشویم؟ حفظ آرامش و اولویت دادن به جان خود در چنین موقعیت‌هایی حیاتی است.
در تهران، سرقت از رضا شاهرودی، پیشکسوت فوتبال، در اتوبان نیایش گزارش شد. سارقان با تهدید، گردنبند او را ربودند. در بازسازی صحنه جرم، یکی از سارقان اعتراف کرد: «ما دنبال افراد با اموال باارزش در مناطق مرفه بودیم.» اشتباه قربانی، نمایش آشکار گردنبند گران‌قیمت بود. چگونه خفت نشویم؟ مخفی نگه داشتن اشیای باارزش در مناطق پرخطر، خطر را کاهش می‌دهد.
مورد دیگری در مشهد، زورگیری از یک زن جوان در محله سجاد بود. سارقان با چاقو تهدید کردند و گوشی قربانی را ربودند. قربانی به دلیل ترس، گوشی را پرتاب کرد که این اقدام به فرار سریع‌تر سارقان کمک کرد. پلیس در این مورد تأکید کرد که پرتاب اموال ممکن است سارقان را جسورتر کند. چگونه خفت نشویم؟ در مواجهه با تهدید، بهتر است اموال را آرام تحویل دهیم و موقعیت را به خاطر بسپاریم تا به پلیس گزارش دهیم.
تحلیل این موارد نشان می‌دهد که اشتباهات رایج شامل نمایش اموال گران‌قیمت، تردد در مکان‌های خلوت، و مقاومت غیرمنطقی است. چگونه خفت نشویم؟ آگاهی از محیط، پرهیز از نمایش ثروت، و همکاری با پلیس پس از حادثه، از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری است.
نتیجه‌گیری: چگونه خفت نشویم ؟
پیشگیری از سرقت و خفت‌گیری در ایران نیازمند ترکیبی از هوشیاری شخصی، رعایت نکات امنیتی و استفاده از ابزارهای موجود است. شناخت رفتارشناسی سارقان نشان می‌دهد که آنها به دنبال طعمه‌های آسان و غافل هستند. با رعایت توصیه‌های این مقاله، از جمله پرهیز از نمایش اموال، هوشیاری در مکان‌های خلوت و شلوغ، و همکاری با پلیس، می‌توانید امنیت خود را در خیابان، کوچه و جاده‌های بین‌شهری به‌طور قابل‌توجهی افزایش دهید.
به قول یکی از کارشناسان جرم‌شناسی: “سارقان حرفه‌ای‌اند، اما ما با حرفه‌ای‌تر بودن در مراقبت از خودمان می‌توانیم آنها را ناکام بگذاریم.” این مقاله با توجه به شرایط واقعی ایران و بر اساس داده‌های موجود از پلیس، سارقان و کارشناسان نوشته شده است. امیدوارم با به‌کارگیری این نکات، تجربه‌ای امن‌تر در بیرون از خانه داشته باشید!
